Erytrocyty są podstawowym składnikiem morfotycznym krwi obwodowej odpowiadającym za transport tlenu i dwutlenku węgla. Są nośnikiem hemoglobiny. Liczba krwinek czerwonych odnosi się do 1 mm 3 lub do 1l

Dojrzałe erytrocyty mają wygląd krążka o średnicy 6-9 ľm. Obecność erytrocytów o średnicach mniejszych niż 6 i większych niż 9 ľm określa się mianem anizocytozy. Przewaga erytrocytów o wielkości poniżej 6 ľm określa się mianem mikrocytozy (towarzyszy często niedokrwistościom z niedoboru żelaza) a przewaga erytrocytów o wielkości powyżej 9 ľm określa się mianem makrocytozy (towarzyszą niedokrwistości megaloblastycznej z niedoboru witaminy B12, hemolitycznej oraz marskości wątroby).

Zmiany kształtu krwinek mogą przybierać postać:

• poikilocytozy (rożnorodnego kształtu) np w ciężkich niedokrwistościach hemolitycznych, w przebiegu talassemii.
• owalocytów - w dziedzicznej owalocytozie erytrocyty mają kształt elipsoidalny
• sferocytów - we wrodzonej sferocytozie są kuliste
• erytrocytów tarczowatych - w nidokrwistaściach z niedoboru żelaza, w niektórych chorobach wątroby
• schizocytów oraz akantocytów - różnorodne formy erytrocytów mające wypustki na obwodzie występujące w ciężkich chorobach wątroby, w mocznicy

Dojrzałe krwinki czerwone są wysycone hemoglobiną i barwią się barwnikami na kolor jadnolicie różowy. Niedobór hemoglobiny w krwince objawia się niedobarwliwością (hipochromią) polegającą na jaśniejszym zabarwieniu erytrocytu. Niedobarwliwość charakterystyczna jest dla niedokrwistości z niedoboru żelaza, niedokrwistości syderoblastycznej oraz talasemii. Nadbarwliwość hiperchromia jest związana ze zwiększoną zawartością hemoglobiny w krwince

Wartości prawidłowe obserwowane u zdrowych ludzi wykazują pewne różnice w zależności od płci i wieku :

• kobiety 4,0-5,5 M/mm 3 lub T/l
• mężczyźni 4,5-6,5 M/mm 3 lub T/l
• noworodki 6,5-7,5 M/mm 3 lub T/l

Wzrost poziomu hematokrytu może być spowodowany przez:

• fizjologiczny wzrost liczby krwinek czerwonych występuje u osób przebywających w warunkach wysokogórskich oraz wykonujących ciężką pracę fizyczną
• wzrost liczby krwinek czerwonych- nadkrwistości pierwotne (czerwienica prawdziwa) i wtórne (przewlekłe choroby płuc, nowotwory nerek)
• odwodnienie- obfite biegunki, uporczywe wymioty, moczówka prosta, nadmierne pocenie
• zmniejszona objętość osocza- zapalenie otrzewnej, rozległe oparzenia

Spadek poziomu hematokrytu może być spowodowany przez:

• zmniejszenie liczby krwinek czerwonych- niedokrwistości, utrata krwi (krwawienia)
• hemolizę wewnątrznaczyniową związaną z reakcją potransfuzyjną
• choroby szpiku kostnego (choroba popromienna, fibroza, guzy)
• przewodnienie
• zwiększoną objętość osocza w czasie ciąży