Najnowsza książka Temple Grandin, tym razem napisanej razem z Debrą Moore otwiera rozdział zatytułowany „Ścieżka do sukcesu zaczyna się tutaj: przywracanie nadziei”. Od samego początku widzimy więc, że głównym przesłaniem autorek jest nie tyle zwrócenie uwagi odbiorców na problem zmagania się z dorosłością osób z autyzmem, ile danie konkretnych narzędzi rodzicom do tego, by mogli się z tym problemem uporać.

Książka jest zbudowana z 6 rozdziałów, a w każdym z nich jest kilka części. Każda z nich oprócz naukowego przesłania popartego doświadczeniem pracy z osobami z autyzmem jest wzbogacona o wypowiedzi rodziców, konkretne przykłady z życia. Dzięki temu jest to książka, którą nie tylko dobrze się czyta, ale też utrzymuje czytelnika w przekonaniu, że wszystko, o czym jest tam napisane – cała teoria, mocno osadzona jest w praktyce, w codzienności funkcjonowania dorosłych osób z autyzmem.

Wśród wielu wskazówek, które znalazły się w tej publikacji, jedna z nich skupia się na budowaniu motywacji. Czytamy: „… naszą rolą jest uświadomienie ci, że twoje dziecko jest zależne od motywacji z twojej strony.” – jest to proste zdanie, o którym wiele z nas nie tyle nawet słyszało, ile niejednokrotnie przekonało się na własnej skórze. Jednak, gdy nawet taka oczywistość, poparta naukowym wytłumaczeniem (autorki odnoszą się do sposobu funkcjonowania mózgu osoby z autyzmem, itp.) oraz konkretnym przykładem z życia staje się nieocenioną wskazówką do tego, jak pomagać własnemu dziecku dorastającemu lub już dorosłemu. Autorki nie boją się także poruszyć trudnych tematów. W rozdziale „Jak nakłonić dziecko do wyjścia poza własną strefę komfortu” opowiadają historię matki, która musiała odmówić własnemu dziecku powrotu do mieszkania z nią, mimo tego, że bardzo ją to bolało. Wiedziała ona jednak, że jest to konieczne, by jej córka mogła prowadzić na tyle, ile to możliwe (w czymś na kształt mieszkania chronionego) samodzielne życie. Ta sama matka, która podczas rozmowy ze swoją córką wypłakała ogrom łez odmawiając jej, powiedziała później: „Myślę, że aby nasze dzieci mogły odnieść w życiu sukces, powinniśmy wycofać się jeszcze bardziej niż rodzice dzieci neurotypowych. Musimy dać im szansę odnosić sukcesy i porażki, ponieważ tylko dzięki temu mogą się rozwijać. Sukcesy uczą nasze dzieci, że są w stanie czegoś dokonać. Porażki uczą je, aby spróbowały jeszcze raz.”

Całą książkę czyta się dobrze, zawiera wiele cennych wskazówek dla rodziców osób z autyzmem. Jedynym mankamentem jest to, że napisana została na podstawie doświadczeń, które mają rodzice, żyjący a Stanach Zjednoczonych. Wiele form opieki i wsparcia zaprezentowanych w książce (asystenci osoby dorosłej, trenerzy, grupy wsparcia, itp.) nie jest realizowanych w naszym kraju. Dlatego też nie da się wszystkiego przenieść z tej książki jeden do jednego. Niemniej polecam tę pozycję rodzicom nastolatków oraz dorosłych z autyzmem. Myślę, że każdy może wyciągnąć z niej coś dla siebie i przełożyć na swoją codzienność.

Weronika Kumaszka

Zapraszamy do zakupu książki w Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego