Żelazo jest ważnym składnikiem metaloprotein (hemoglobina, mioglobina) uczestniczących w transporcie tlenu oraz niektórych enzymów oksydoredukcyjnych. Jego stężenie zależy od zawartości żelaza w pokarmach, wchłaniania żelaza w przewodzie pokarmowym, utraty żelaza przez przewód pokarmowy, drogi rodne, moczowe. Około 25% całej puli żelaza jest zmagazynowana w układzie siateczkowo-śródbłonkowym wątroby, śledzioiny i szpiku kostnego w postaci ferrytyny lub bardziej stabilnej hemosyderyny, natomiast około 70% żelaza znajduje się w hemoglobinie erytrocytów. Stężenie żelaza nie zawsze jest odzwierciedleniem jego zapasów w organiźmie.

Stężenie żelaza we krwi zależy od jego podaży z dietą, stopnia wchłaniania z przewodu pokarmowego oraz utraty drogą przewodu pokarmowego, dróg rodnych lub moczowych.

Prawidłowe ogólne stężenie żelaza wynosi 12,5-26 ľmol/l (70-150 ľg/dl ).

Zwiększony poziom żelaza w surowicy krwi (hipersyderemia) występuje:

• w nadmiernej podaży w pokarmach
• w częstych transfuzjach krwi
• w nadmiernym wchłanianiu żelaza
• w ostrych i przewlekłych stanach zapalnych wątroby
• w niektórych niedokrwistościach

Zmniejszony poziom żelaza w surowicy krwi (hiposyderemia) występuje:

• w niedoborach żywieniowych
• w zaburzeniach wchłaniania, biegunkach,
• w krwawieniach przez przewód pokarmowy, drogi rodne, układ moczowy
• w ciąży, laktacji
• w stanach zapalnych i nowotworowych