Jest to pierwiastek chemiczny, kation (jon z dodatnim ładunkiem), który znajduje się przede wszystkim wewnątrz komórek (98%). Stężenie potasu jest regulowane przez błonową pompę sodowo-potasowa (Na/K ATP), która z kolei jest kontrolowana przez insulinę oraz receptory beta2. Równowaga potasu w całym organizmie zależy od wzajemnego stosunku pomiędzy jego przyjmowana, a wydalana ilością. Jest to kation niezwykle ważny w większości procesów fizjologicznych, które zachodzą w organiźmie. Do nich zalicza się między innymi:

• procesy wewnątrzkomórkowe, transport przezbłonowy
• równowagę wodno-elektrolitowa organizmu
• gospodarkę kwasowo-zasadowa
• przewodzenie bodźców we wszystkich komórkach nerwowych.
• przekazywanie impulsów nerwowych do mięsni
• prawidłowa czynność serca, normalizacja bicia serca
• prawidłowy rozwoju organizmu
• metabolizm węglowodanów, m.in. przekształcanie glukozy w glikogen, pobieranie glukozy przez komórki
• reakcje enzymatyczne
• syntezę białek
• pobudzanie nerek do usuwania szkodliwych związków z organizmu.
• aktywność nerwowo-mięśniową
• dotlenienie mózgu
• prawidłowe funkcjonowanie nerek, etc.

Wiele procesów chemicznych oraz hormonalnych reguluje poziom potasu w organizmie. Insulina, która jest wydzielana po posiłku wpływa hamująco na wzrost potasu, poprzez zwiększenie jego wchłaniania przez komórki. Innym hormonem, który odgrywa duża role w regulacji potasu jest aldosteron.

Wartości prawidłowe obserwowane u zdrowych ludzi wynoszą:

• Jednostki tradycyjne: 3.5 - 5.1 mEq/l
• Jednostki SI: 3.5 - 5.1 mmol/l

Zapotrzebowanie dobowe: 2000mg (do 3500mg)

Źródło potasu:

• wszystkie świeże warzywa (szczególnie pomidory, ziemniaki),
• owoce (szczególnie banany, grejfruty, sliwki, melony),
• rośliny strączkowe,
• orzechy,
• mleko
• mięso

Wartosci podwyższone (hyperkaliemia) > 5.5 mEq/l:

• zaburzenia ze strony układu moczowego, najczęściej niewydolność nerek, lub zaburzenia odpływu moczu
• kwasica (niskie pH krwi), niedobór insuliny, beta-blokery, arginina, sukcynylocholina, ostre zatrucie digoksyna
• masywne uszkodzenie komórek: rozpad mięsni, hemoliza (rozpad erytrocytów), masywna martwica masy nowotworu, oparzenia
• niedobór mineralokortykoidów, lub choroba Addisona
• toczeń rumieniowaty SLE
• przyjmowanie niektórych lęków moczopędnych (sprinolakton, amiloryd, triamteren), inhibitorów konwertazy, czasem niesteroidowe leki przeciwzapalne, biseptol, pentamidyna
• dożylne podawanie potasu
• zbyt duża ilość potasu w diecie, zwykle podczas zbyt dużej suplementacji potasu

Czasem występuje zjawisko pseudo-hiperkaliemii, kiedy w badanej próbce poziom potasu jest podwyższony, ale nie w surowicy pacjenta:

• hemoliza pobranej próbki krwi
• naczynie krwionośne, z którego pobrano próbkę było wcześniej przez jakiś czas zamknięte
• tromobocytoza (zwiększona ilość płytek krwionośnych), leukocytoza (zwiększona ilość leukocytów)

Objawy hiperkaliemii:

• osłabienie, zmęczenie
• dziwne doznania czuciowe
• zaburzenia rytmu serca, w przypadku bardzo wysokiego stężenia potasu - śmiertelnie niebezpieczne
• paraliż mięsni
• słabo wyczuwalny, wolny puls
• problemy z oddychaniem

Obniżenie wartości potasu pniżej 3.5 mEq/l:

• przedłużający się wysiłek fizyczny (np. bieg długodystansowy)
• niedożywienie
• nadmierna utrata przez przewód pokarmowy - biegunka, długotrwale wymioty
• nadmierna utrata przez nerki - stosowanie tiazydowych lęków moczopędnych, czy kortykosteroidow, agoniści receptorów beta, teofilina, aminoglikozydy, niektóre choroby nerek, niewydolność krążenia
• hiperaldosteronizm
• niedobór magnezu
• białaczki (mechanizm nieznany)
• przemieszczenie potasu do komórek - alkaloza, insulina
• marskość wątroby
• alkoholizm

Objawy niedoboru potasu:

• bóle głowy
• dolegliwości mięśniowe
• skurcze jelit, przy pogłębiającym się niedoborze - zaparcia
• zaburzenia rytmu serca, nieregularne bicie serca, zatrzymanie pracy serca
• skurcze, lub porażenia mięsni
• nadmierna suchość skory
• nerwowość, zaburzenia koncentracji, spowolniona reakcja na bodźce
• omdlenia
• problemy ze snem
• utrata apetytu
• depresja
• wydłużony czas gojenia się ran