Krwinki białe są odpowiedzialne za obronę organizmu przed mikroorganizmami, rozpoznawanymi jako obce. Wytwarzane są w szpiku i tkance limfatycznej. W krwi obwodowej występuje 5 rodzajów leukocytów (rozmaz krwi obwodowej) należących do dwóch odrębnych szeregów komórek:

• granulocytów (komórek zawierających ziarnistości) powstających w szpiku czerwonym w procesie granulopoezy:
  - granulocyty obojętnochłonne (neutrocyty),
  - granulocyty zasadochłonne (bazocyty),
  - granulocyty kwasochłonne (eozynocyty)
• agranulocytów (komórki nie zawierające ziarnistości) powstających głównie w węzłach chłonnych limfocyty oraz powstających w szpiku monocytów

Wartości prawidłowe obserwowane u zdrowych ludzi wykazują pewne różnice w zależności
od wieku :

• dorośli 4-10 G/l
• dzieci 1 dzień życia 18G/l
• dzieci 1 miesiąc życia 16 G/l
• dzieci 6 miesiąc życia 10 G/l

Wzrost ilości krwinek białych (leukocytoza) może być spowodowany przez:

• stany zapalne miejscowe i uogólnione
• niektóre choroby zakaźne
• choroby nowotworowe
• zatrucia, urazy, stan po operacji
• niektóre białaczki
• leki - adrenalina, hormony sterydowe, związki litu
• nałogowe palenie papierosów

Spadek ilości krwinek białych (leukopenia) może być spowodowany przez:

• niektóre choroby zakaźne, zwłaszcza wirusowe - WZW, grypa, zakażenie HIV, odra, różyczka, ospa wietrzna
• uszkodzenie szpiku kostnego przez środki chemiczne
• promienie jonizujące
• aplazja (zatrzymanie w rozwoju, zanik) i hipoplazja szpiku
• wyniszczenie
• kolagenozy
• przerzuty nowotworowe do szpiku kostnego
• niektóre białaczki
• ciężkie zakażenia bakteryjne - posocznice, dury i paradury
• wstrząs anafilaktyczny