Aminotransferaza alaninowa (ALAT, ALT) jest enzymem wskaźnikowym pochodzenia cytoplazmatycznego występującym głównie w wątrobie. Jej aktywność wzrasta w w przypadku obumarcia komórek jak również ich uszkodzeniu spowodowanym niedotlenieniem lub działaniem toksyn. Wzrost ALAT jest zależny od rodzaju i rozległości uszkodzenia. Najwyższe stężenia enzymu występują w wątrobie, niższe w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i nerkach. Pojawienie się podwyższonych aktywności ALAT w osoczu wskazuje raczej na uszkodzenie komórek, a nie zaburzenia funkcji narządu. Wzrost ALAT jest zależny od rodzaju i rozległości uszkodzenia. Wzrost do poziomu 40 - 200 U/l może być spowodowany przez: fizjologiczny wzrost u noworodków, choroby wątroby, zapalenie trzustki, hemoliza. Wzrost do poziomu 200 - 400 U/l: cholestazy wątrobowe, marskość wątroby - równolegle obserwuje się podwyższone wartości AspAT, zawał mięśnia sercowego - znacznie wyższe wartości AspAT, mononukleoza zakaźna - maksymalne wartości enzymu występują w drugim tygodniu po zakażeniu, w piątym następuje powrót do wartości prawidłowych, pierwotny niedobór karnityny, leczenie dużymi dawkami salicylanów, przewlekłe leczenie fibratami, przewlekłe leczenie pochodnymi sulfonylomocznika I generacji. Wzrost do wartości 400 - 4000 U/l: wirusowe zapalenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby, niewydolność krążenia.

Prawidłowa aktywność AlAT nie przekracza 510 nmol/l/s lub 30 j.m.:

• u kobiet 5-19 IU/l
• u mężczyzn 5-24 IU/l

Aminotransferaza alaninowa wzrasta następujących stanach:

• choroby miąższu wątroby (wirusowe, polekowe, zatrucia, uszkodzenia wątroby, niedokrwienie, bakteryjne zapalenie dróg żółciowych)
• choroby serca (zawał mięśnia sercowego - wzrost niewielki)
• choroby mięśni (zatrucie CO, etanolem, stany zapalne i zwyrodnieniowe mięśni, miopatia tyreotoksyczna - wzrost umiarkowany)
• mononukleoza zakaźna

Systematyczna ocena aktywności enzymu pozwala na ocenę dynamiki procesu chorobowego toczącego się w danym organie.