Przepisy dotyczące wydawania orzeczeń i opinii nie przewidują możliwości anulowania decyzji zespołu orzekającego, w szczególności poprzez zawarcie porozumienia pomiędzy szkołą i rodzicami o zakończeniu kształcenia specjalnego ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Rodzice nie mogą również wycofać dokumentu ze szkoły – stanowi on podstawę dotychczasowej działalności szkoły, w tym zwiększonego finansowania kształcenia tego ucznia w subwencji oświatowej.

Ewentualne uchylenie orzeczenia jest możliwe przez wydanie nowego orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, ponieważ tylko nowe orzeczenie może uchylić poprzednie (§ 18 ust. 3 rozporządzenia w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające).

Nowe orzeczenie może być wydane na wniosek rodziców lub pełnoletniego ucznia w przypadku (§ 18 ust. 1 rozporządzenia w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające):

1. zmiany okoliczności stanowiących podstawę wydania poprzedniego orzeczenia;
2. potrzeby zmiany zaleceń wskazanych w poprzednim orzeczeniu;
3. potrzeby zmiany okresu, na jaki zostało wydane poprzednie orzeczenie.

W takim przypadku przepisy przewidują możliwość wydania nowego orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego i skrócenia okresu jego obowiązywania z końcem roku szkolnego, gdyż najkrótszym okresem, na jaki możliwe jest wydanie orzeczenia, jest okres roku szkolnego.

Rodzice powinni złożyć w poradni wniosek o wydanie nowego orzeczenia w związku ze zmianą okoliczności stanowiących podstawę wydania poprzedniego orzeczenia i/lub potrzebą zmiany okresu, na jaki zostało wydane poprzednie orzeczenie.

Orzeczenia jak decyzje administracyjne

Innym rozwiązaniem może być potraktowanie orzeczenia jak decyzji administracyjnej – i do ich wydawania stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Odwołując się do trybu postępowania administracyjnego, możliwe jest uznanie wygaśnięcia decyzji na podstawie art. 162 § 1 ust. 1 kodeksu postepowania administracyjnego. Zgodnie z jego brzmieniem organ administracji publicznej, który wydał decyzję w pierwszej instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli decyzja stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa albo gdy leży to w interesie społecznym lub w interesie strony.

Należy uznać, że poprawa funkcjonowania ucznia i zaprzestanie kształcenia specjalnego leży w interesie strony i jest uzasadnione interesem społecznym. W związku z tym zespół orzekający musiałby stwierdzić wygaśnięcie orzeczenia w związku z tym, ze stało się ono bezprzedmiotowe. Organ stwierdza wygaśnięcie decyzji w drodze decyzji (art. 162 § 3 kpa). Przepisy oświatowe nie przewidują jednak działania zespołu w takim trybie.

• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017, poz. 1257)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1743) – § 17, 18.