Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Według danych statystycznych około 1,5 tysiąca urodzonych w 2015 roku w Polsce dzieci uzyskało diagnozę ze spektrum autyzmu.
Światowy Dzień Świadomości Autyzmu (ang. World Autism Awareness Day, WAAD) to święto obchodzone corocznie 2 kwietnia z inicjatywy Kataru w osobie Jej Wysokości Mozah, małżonki emira Hamada ibn Chalifa as-Sani, popartej przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z 18 grudnia 2007 (A/RES/62/139) i opublikowaną 21 stycznia 2008 roku.
Obchody tego Dnia mają na celu podnoszenie świadomości społecznej na temat autyzmu dziecięcego. Wizja i inicjatywy Jej Wysokości pomogły w realizacji praw dzieci niepełnosprawnych i ich społeczności, zarówno w państwach arabskich, jak i na całym świecie.
Autyzm jest zaburzeniem, u podstaw którego leży nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Osoby z autyzmem mają problemy z komunikacją, postrzeganiem świata, rozumieniem relacji społecznych. Mogą w odmienny sposób odbierać wrażenia zmysłowe: dla nich sól może być kwaśna, śnieg parzyć, a delikatne głaskanie powodować silny ból; zaburzenie pokrewne, o łagodniejszym przebiegu to zespół Aspergera.
Objawy autyzmu są już widoczne u dwuletnich dzieci. Im szybciej rodzice zauważą niepokojące symptomy, tym wcześniej można zacząć leczenie. Pierwsze oznaki schorzenia u dzieci mogą dać o sobie znać nawet u 6-miesięcznych niemowląt. Jednak każde dziecko jest inne, dlatego nie wszystkie objawy muszą wystąpić u dziecka, by zdiagnozować autyzm. Do najczęstszych objawów należą:
- zaburzenia relacji społecznych – brak zainteresowania innymi ludźmi, niezdolność inicjowania rozmowy czy włączania innych do zabawy, brak empatii, nieodpowiedni dystans interpersonalny, brak współpracy z rówieśnikami, nieodwzajemnianie uczuć, brak uśmiechu, unikanie kontaktu wzrokowego, lęk, nieadekwatne zachowania pozawerbalne, np. mimika twarzy, pozy, dziwne grymasy, unikanie dotyku, samouszkodzenia, autoagresja;
- zaburzenia komunikacji – niezdolność opanowania mowy lub całkowity brak mowy, ograniczone rozumienie poleceń, brak reakcji na własne imię, nieprawidłowe użycie składni i fonologii, echolalia, stereotypie słowne, śpiewny głos, nieprawidłowa prozodia, dziwaczne słownictwo, zmiany znaczenia słów, zaburzenia komunikacji pozasłownej, nierozumienie „tak” i „nie”, nierozumienie aluzji słownych, metafor, sugestii, dosłowna interpretacja komunikatów, nadwrażliwość na dźwięki;
- stereotypowe wzorce zachowań – wąski zakres zainteresowań, ograniczona aktywność, sztywność, opór wobec jakichkolwiek zmian w otoczeniu, preferowanie niezmienności i rutyny, trwanie w bezużytecznych czynnościach, rozstawienie zabawek zamiast zabawy nimi, fascynacja przedmiotami, a nie ludźmi, powtarzające się manieryzmy ruchowe, np. kiwanie się, kręcenie się wokół własnej osi, bawienie się godzinami sznurkiem, kółkiem od samochodu, chodzenie na palcach, apraksja, tiki, upośledzona zręczność manualna i ruchowa, trzepotanie rękami podczas podniecenia, przebieranie palcami, skręcanie włosów, lizanie dłoni, spadek napięcia mięśniowego, uderzanie głową itp.